Thời gian qua, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai thực hiện hiệu quả Quyết định số 52/2011/QĐ-TTg, ngày 21-9-2011 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy (Quyết định số 52).
.jpg)
Tổ công tác liên ngành kiểm tra hệ thống bồn chứa tiền chất tại doanh nghiệp ở tỉnh Tây Ninh
Vấn đề liên quan đến chính sách pháp luật, cơ chế phối hợp luôn được các ban, ngành hoàn thiện nhằm thể hiện quyết tâm của nước ta trong thực hiện tốt 3 Công ước của Liên Hợp Quốc về phòng, chống ma túy (PCMT) cũng như đẩy mạnh công tác này ở trong nước.
Tiền chất, ma túy, thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện rất cần thiết cho nhu cầu sản xuất hàng hóa của doanh nghiệp, điều trị cho người bệnh, nghiên cứu khoa học, phòng, chống tội phạm. Chúng cần được kiểm soát chặt chẽ, tránh bị lợi dụng vào mục đích sản xuất trái phép ma túy. Nước ta hiện có hơn 900 doanh nghiệp đủ điều kiện hoạt động xuất nhập khẩu tiền chất trong lĩnh vực công nghiệp, y tế tập trung tại TPHCM, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh…
Tiền chất, thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện nhập khẩu chủ yếu là codeine phosphate, diazepam hameln, codeine base, ephedrine… từ các nước châu Âu. Nhóm tiền chất công nghiệp như axit sunphuric, axit clohydric, acetone, toluene trong nước tự sản xuất một phần, còn lại nhập khẩu từ Đài Loan, Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ…
Theo Danh mục tiền chất được Chính phủ quy định, hiện có 44 loại tiền chất do Bộ Công thương, Bộ Y tế, Bộ Công an quản lý, kiểm soát, cấp giấy phép. Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, số lượng tiền chất, ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần xuất nhập khẩu tăng bình quân 10%/năm.
Thời gian qua, vi phạm pháp luật trong hoạt động này chủ yếu là doanh nghiệp nhập khẩu không có giấy phép hoặc vượt số lượng cấp phép, ngày cấp phép sau ngày thông quan hàng hóa, không có sổ ghi chép và báo cáo tình hình sử dụng tiền chất... Do công tác kiểm soát chưa chặt chẽ dẫn đến việc đối tượng lợi dụng thu gom tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc thú y để sản xuất trái phép ma túy.
Ngăn chặn hành vi sản xuất trái phép ma túy
Theo thống kê của Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy, từ năm 2008 - 2019, cả nước đã phát hiện, bắt giữ 39 vụ, 133 đối tượng phạm tội sản xuất trái phép ma túy. Điển hình, tháng 4/2017, Công an TPHCM triệt xóa 13 điểm sản xuất, tiêu thụ ma túy tổng hợp do Văn Kính Dương cầm đầu, thu giữ lượng ma túy trị giá hơn 200 tỷ đồng cùng nhiều loại tiền chất như: tinh dầu safrole, 3.4 MD P2P, axit clohydric, methanol, melamine, axetone…
Năm 2019, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy phối hợp với các đơn vị chức năng triệt phá đường dây sản xuất trái phép ma túy do Thái Tự Lực, Tống Kiến Hoàng (người Trung Quốc) cầm đầu tại hai tỉnh Kon Tum và Bình Định, thu giữ gần 30 tấn ma túy thành phẩm cùng nhiều loại nguyên liệu, máy móc. Nguồn hóa chất để sản xuất ma túy do đối tượng thu mua tại chợ Kim Biên (TPHCM), chợ Đồng Xuân (Hà Nội), thậm chí là mua bán công khai tại chợ thuốc đầu mối Hapulico (Hà Nội).
Để thực hiện tốt Quyết định số 52, Bộ Công an phối hợp với các bộ, ngành kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu, quá cảnh lãnh thổ Việt Nam các tiền chất, ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần. Thường xuyên cập nhật các chất ma túy, tiền chất mới vào danh mục do Chính phủ ban hành.
Tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP, ngày 15-5-2018 về Danh mục các chất ma túy và tiền chất thay thế Nghị định số 82/2013/NĐ-CP và các văn bản pháp lý liên quan. Tiếp tục thực hiện Nghị định số 45/2009/NĐ-CP, ngày 13-5-2009 của Chính phủ hướng dẫn việc nhập khẩu, lấy mẫu, quản lý, sử dụng mẫu chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần vì mục đích quốc phòng, an ninh đồng thời cấp phép nhập khẩu phục vụ công tác phòng, chống tội phạm.
Bên cạnh đó, kiện toàn Tổ công tác liên ngành kiểm soát hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy gồm đại diện các đơn vị chức năng của Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Là đầu mối thực hiện thông báo tiền xuất khẩu (PEN Online), trao đổi 300-600 công văn hàng năm với cơ quan PCMT các nước và Ủy ban Kiểm soát ma túy quốc tế (INCB) trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, quá cảnh lãnh thổ Việt Nam nhóm chất này.
Hàng năm, Tổ công tác liên ngành kiểm tra, hướng dẫn các đơn vị, doanh nghiệp đánh giá, thống kê số tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần đã mua bán, sử dụng và còn tồn trữ. Xây dựng Trung tâm dữ liệu kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, định kỳ tổng hợp số liệu phục vụ giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm.
Tiền chất bị thu giữ trong đường dây sản xuất trái phép ma túy do Văn Kính Dương cầm đầu
Bộ Công Thương tiếp tục thực hiện Quyết định số 134/2003/QĐ-BCT, ngày 25-8-2003 ban hành Danh mục và quy chế quản lý tiền chất sử dụng trong lĩnh vực công nghiệp, ban hành Thông tư số 42/2013/TT-BCT, ngày 31-12-2013 quy định quản lý, kiểm soát tiền chất trong lĩnh vực công nghiệp, trong đó phân chia tiền chất thành nhóm thông thường và có nguy cơ cao để quản lý chống thất thoát.
Hàng năm, Bộ cấp giấy phép xuất nhập khẩu tiền chất gắn với kiểm tra thực tế việc sử dụng của doanh nghiệp. Xây dựng cơ sở dữ liệu doanh nghiệp có liên quan đến tiền chất trong cả nước gửi về Trung tâm dữ liệu của Bộ Công an. Bộ Y tế cấp giấy phép xuất nhập khẩu, kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh vi phạm liên quan đến thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất dùng làm thuốc. Tổng cục Hải quan chỉ đạo các đơn vị chức năng khai thác dữ liệu xuất nhập khẩu tiền chất qua hệ thống thông tin toàn ngành nhằm phân tích, đánh giá, phân loại doanh nghiệp trọng điểm, có dấu hiệu vi phạm để tập trung đấu tranh làm rõ. Kiểm tra, hướng dẫn các trạm hải quan, doanh nghiệp làm tốt việc xuất nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất tiền chất, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc thú y có chứa chất ma túy.
Từ năm 2011-2019, ngành Hải quan trao đổi 158 công văn với các bộ, ngành liên quan về hoạt động của đối tượng và đề xuất biện pháp xử lý. Tổ công tác liên ngành ở trung ương và địa phương phối hợp với các đơn vị chức năng kiểm tra hoạt động, hướng dẫn doanh nghiệp, cơ sở y tế thực hiện tốt quy định về PCMT, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh vi phạm về kiểm soát mặt hàng này.
Sau khi cho phép nhập khẩu tiền chất, ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, cơ quan cấp phép thông báo cho Bộ Công an, cơ quan hải quan làm thủ tục thông quan.
Tính đến tháng 4-2020, trong nước đã xác minh, trả lời 3.489 yêu cầu của nước xuất khẩu, nhận 92 thông báo tiền xuất khẩu của nước nhập khẩu. Từ năm 2011-2019, số lượng tiền chất xuất nhập khẩu đạt trên 2,8 triệu tấn. Tổng cục Hải quan kiểm tra, phát hiện 60 vụ vi phạm hành chính, xử phạt với số tiền hơn 10 tỷ đồng, thu giữ trên 67 kg tiền chất ephedrine, pseudephedrine, 9.842 hộp tân dược gây nghiện. Làm thủ tục tạm nhập, tái xuất cho 04 lô hàng tinh dầu xá xị chứa tiền chất safronle và iso safronle trong năm 2012-2013.
Ở nước ta, doanh nghiệp sử dụng tiền chất để gia công hàng xuất khẩu chịu sự giám sát của Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất. Lượng tiền chất được định mức theo số lô hàng nhận gia công đã đăng ký với hải quan và đều có báo cáo về nguồn gốc, số lượng đã sử dụng. Số tồn kho được bảo quản theo quy định của Luật Hóa chất, lập sổ sách theo dõi riêng, có chứng từ hợp pháp, phiếu xuất, nhập kho, đồng thời chủ doanh nghiệp cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu để thất thoát.
Đối với thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, tiền chất dùng làm thuốc, doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện tốt quy định về sản xuất, kinh doanh, đảm bảo việc bán lẻ thuốc theo đơn kê của bác sỹ chuyên khoa.
Thời gian qua, công tác phối hợp kiểm soát hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy được các bộ, ngành chú trọng từ khâu cấp phép, kiểm tra, giám sát đến hướng dẫn cơ quan, doanh nghiệp. Tổ công tác liên ngành phối hợp chặt chẽ với INCB, cơ quan PCMT các nước kịp thời nắm bắt xu hướng của tội phạm, cập nhật vào danh mục quản lý các chất ma túy, tiền chất mới làm cơ sở đề xuất chính sách quản lý hiệu quả.
Trên cơ sở tổng kết thực hiện Quyết định số 52 của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành tiếp tục tăng cường kiểm soát chặt chẽ hoạt động này nhằm ngăn chặn hành vi sản xuất trái phép ma túy đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Theo tiengchuong.vn
Xem bản tin gốc tại đây